In de regel worden tegen het eind van de behandeling spalkjes achter de boven- en ondertanden geplakt. Dat zijn gevlochten metalen draadjes, een halve millimeter dik, die in de onderkaak van hoektand tot hoektand en in de bovenkaak achter de vier boven-tanden geplakt worden.
Ze zitten aan de achterkant, de tong-kant, van het gebit. De bedoeling is dat deze spalkjes lang blijven zitten en de tanden steunen in hun rechte positie. Eigenlijk halen wij de spalkjes er meestal niet meer uit.
De spalkjes worden in de regel gemaakt van gevlochten metalen draden, op doorsnee ongeveer een halve millimeter dik. Het moderne spalkje heeft een rechthoekige doorsnede. Ze worden door een tandtechnieker in een laboratorium op maat gebogen op een 3D geprint model van het gebit. Hiervoor wordt in onze praktijk een digital scan gemaakt van het gebit. Deze scan wordt digitaal verzonden naar het laboratorium. Daar wordt van deze scan een 3D geprint model gemaakt die gebruikt wordt om de op maat gebogen spalk te maken.
De spalkjes worden door ons met composiet (kunststof) aangebracht achter boven- en ondertanden, waarbij het glazuur ter plekke eerst wordt geëtst om een goede hechting te krijgen.
Het is de bedoeling dat zo’n spalkje jarenlang aanwezig blijft.
U kunt zich voorstellen dat een onderspalkje veel minder te verduren heeft dan een bovenspalkje, omdat de ondertanden vaak de bovenspalk kunnen raken. De onderspalk heeft daar geen last van. Een bovenspalkje gaat daarom twee keer zo vaak los als een onderspalkje.
Nagelbijten is heel moeilijk voor spalken. Hierbij komen wiebelkrachten op de tanden die de lijm waarmee de spalken vastzitten verbrijzelen. Ook nachtelijk tandenknarsen is gevaarlijk voor de spalken.
Mocht u het idee hebben dat een spalkje los zit, dan is het zaak om direct een afspraak te maken, zodat het weer kan worden vastgezet. Als de tanden namelijk verdraaien, kan een spalkje dat niet weer recht maken.
Bij het volwassen worden, verdiept de beet in het gebit en komen de ondertanden dieper achter de boventanden terecht en daarom soms tegen de bovenspalk aan. Hierdoor kan de bovenspalk kapot gaan. Dan is er ook geen plek meer om een nieuwe spalk te plakken. Mocht een spalkje voor uw gebit niet meer de handigste oplossing zijn, dan is er een alternatief. Wij denken dan aan de Vivera retainer.
Reparaties
Reparaties aan spalken zijn niet gratis. Ze worden gedeclareerd als herstel of vervanging van retentie-apparatuur. Herstel of vervanging van retentie-apparatuur zoals spalken kost €47,76 (tarief 2025) plus techniek-kosten. Het verwijderen van een spalk kost per tand €7,59 (tarief 2025).
Geschiedenis
Tot zo’n 25 jaar geleden gebruikten we een ander soort spalkjes. Hieronder ziet u een foto van zo’n ‘antiek’ spalkje, een ‘central medium’. Het heeft in het gebit op onderstaande foto zo’n 25 jaar gefunctioneerd. Het houdt alleen de twee tanden vast waar het op gelijmd is.
